Մի առավոտ ծեր առնետը գլուխը հանում է իր բնից: Բադը իր ձագերին սովորեցնում է կանգնել ջրի վրա գլուխները ցած կախած: Առնետը նկատում է, որ ամենալավ բանը աշխարհում հավատարիմ ընկերն է: Եվ կանեփաճնճղուկը պատմում է հետևյալ պատմությունը:

Իտալական փոքր քաղաքում ծնվում է Ջելսոմինո անունով մի տղա: Նա ունի շատ բարձր ձայն, որը ամեն բան կոտրում ու ավերում է: Ուսուցիչն ասում է, որ այդ ձայնը նրան մեծ երջանկություն կբերի: Բայց բոլորը տղային առաջարկում են լռել, իսկ նա, քանի որ ուզում է դառնալ երգիչ, հեռանում է աշխարհով մեկ շրջելու: Նա հայտնվում է Խաբեբաների երկրում, որտեղ ամեն բան հակառակն է: Բոլորը ստում են, թարս բաներ անում և որտեղ անգամ կատուները հաչում են, իսկ շները մլավում: Խաբեբաների երկրում առավոտը կոչում են երեկո, իսկ առավոտը երեկո: Զարմանքից Ջելսոմինոն բղավում է ու պատից անջանտվում է նկարված կատուն՝ Ցոպինոն: Կատվից Ջելսոմինոն իմանում է Խաբեբաների երկրի պատմությունը:

Ծովափնյա հանգստավայր քաղաքում վատ եղանակ է: Իշխանուհի Վերա Նիկոլաևնան դուրս չի գալիս իր ամառանոցից: Նրա ծննդյան օրը հյուրեր են գալիս: Ամուսինը՝ Վասիլի Լվովիչ Շեինը բերում է նոր հյուրերի: Խնջույքի կեսից Վերա Նիկոլաևնայի անունով բերում են փոքրիկ փաթեթ, որի մեջ նռնաքարերով ոսկե ապարանջան է: Կա նաև նամակ: Անծանոթը շնորհավորում է Վերայի՝ հրեշատակի օրը: Խնդրում է ընդունել ժամանակին իր տատիկին պատկանող ապարանջանը: Ուղարկողի անվան սկբնատառերն են՝ Գ. Ս. Ժ:

Երիտասարդ Ժյուլին ծեր հոր հետ դիտում է նապոլեոնյան զորքի զորահանդեսը: Հայրը նկատում է, որ աղջիկը սիրահարված աչքերով նայում գնդապետ Վիկտոր դ'Էգելմոնին: Հայրը զգուշացնում է դստերը, որ գնդապետը անզգամ մեկն է: Այդուհանդերձ հետագայում չի արգելում դստերը ամուսնանալ այդ մարդու հետ: Ամուսնությունից հետո Ժյուլին կորցնում է ուրախությունը: Ջուլին ամուսնական կյանքում հենց սկզբից ապերջանիկ է։ Երիտասարդ Ջուլին Վիկտորի մեջ տեսնում էր ոչ թե իրական մարդուն, այլ իր հորինած կերպարը։ Ամուսնանալուց հետո ճանաչում է Վիկտորի իրական դեմքը։ Պատերազմից հետո Վիկտորը կնոջը տեղափոխում է Փարիզ: Հասարակության մեջ նրա ամուսինը խելացի մարդու համբավ ունի: Ջուլին ձևացնում է, թե դա այդպես է նաև իր համար: Ունենում է աղջիկ, որը երկու տարի իմաստ է հաղորդում նրա իմաստազուրկ կյանքին: Պարահանդեսներից մեկի ժամանակ մտերմանալով անգլիացի Արթուր Գրենվիլի հետ, սիրահարվում է նրան, սակայն հրաժարվում է մտերիմ կապ ունենալ ամուսնու կենդանության օրոք: Բացատրվում է նաև Վիկտորի հետ և նրանք ապրում են մեկ կտուրի տակ, սակայն առանձին: Երկար տատարումներից հետո որոշում է փախչել Գրենվիլի հետ, սակայն վերջինս հիվանդանում և մեռնում է:  Մի պարահանդեսի ժամանակ ծանոթանում է Շառլ դը Վանդենեսի հետ: Նրանք սիրահարվում են: Հեղինակը պատմում է, թե ինչպես Ելենան՝ Ժյուլիի յոթնամյա դուստրը հրում է հնգամյա փոքրիկ Շառլին և նրա մահվան պատճառ դառնում:

Երաժշտության եղանակներ կան, տարիներե ի վեր մոռացված, որոնք հանկարծ միտքդ կիյնան: Եղանակներ՝ զորս անօգուտ ջանքեր ընելե ետքը մտքեր վանելու ու հեռացնելու համար, մեկեն ի մեկ բարձրաձայն երգելու կելլես: Իմ Հակոբիկը հիշելու ելլելս այդ տեսակ բան մըն է: Ի՞նչխես, մտքի ի՞նչ անգիտակից ջանքով հիշողությանս առջև եկավ կանգնեցավ այս տղուն դեմքը. չպիտի կրնամ բացատրել. սա գիտեմ միայն, որ ութը օրե ի վեր, վայրկյան մը աչքիս առջևեն չեմ կրնար վտարել զայն: 

1944 թվականին գերմանական զորքերը նահանջում են Ռուսաստանից: Էռնեստ Գրեբերին և նրա զորքին հանձնարարում են գնդակահարել բանտարկյալ գրոհայիններին՝ մի ծերունու, մի կնոջ և երկու տղամարդկանց։ Նախապատրաստության ժամանակ ՆՍԳԲԿ անդամ Շթայնբրեները ցանկանում է բռնաբարել կնոջը։ Մահից առաջ կինը փչացնում է գնդկահարող խմբի տրամադրությունը, հայհոյում և սպառնում, որ իր երեխաները կսպանեն նրանց երեխաներին։

Վեպի գործողությունները հիմնականում պատմվում են առաջին դեմքով: Պատմության հերոսի՝ Սթրիկլանդի նախատիպը նկարիչ Պոլ Գոգենն է: Հեղինակը առաջին անգամ հանդիպում է Սթրիկլանդին նրա կնոջ միջոցով։ Սթրիկլանդը ունի անհրապույր տեսք։ Գրքի որոշ գլուխներ ամբողջությամբ ներկայացնում են հեղինակի հիշողությունները, որոնք ընտրողաբար խմբագրված են կամ միացված են իրար։ Սթրիկլանդի մասին հատվածները ներկայացված են այնպես, որ ցույց տան գլխավոր հերոսի ով լինելը, քանի որ նա հիշատակվում է որպես քչախոս մարդ, ով ավելի հակված էր օգտվելու ժեստերից, քան լեզվից: Սթրիկլանդը բորսայի միջնորդ էր, ով ապրում էր Լոնդոնում XIX դարի վերջին XX դարի սկզբին և ուներ բարեկեցիկ կյանք։ Վեպի սկզբում նա լքում է իր ընտանիքը և գնում Փարիզ։ Նա այնտեղ ապրում է աղքատ, ուրիշների նկատմամբ անտարբեր, բայց արվեստագետին բնորոշ կյանքով։ Նա նկարիչ է, ապրում է խղճուկ հյուրանոցում և դառնում է հիվանդությունների և քաղցի զոհ։ Չնայած այդ ամենին՝ Սթրիկլանդը չի զգում ֆիզիկական անհարմարավետություն և անտարբեր է շրջապատի նկատմամբ։ Նրան մեծապես օժանդակում է հեղինակի ընկերը՝ հոլանդացի նկարիչ Դիրկ Սթրովը, ով, լինելով աննշան նկարիչ և միաժամանակ ֆինանսապես ապահովված մարդ, իսկույն նկատում է Սթրիկլանդի հանճարը։ Այնուհետև, երբ Դիրկը օգնում է Սթրիկլանդին դուրս գալ կյանքի համար անբարենպաստ պայմաններից, նրա կինը՝ Բլանշը, լքում է Դիրկին հանուն Սթրիկլանդի։ Սակայն Սթրիկլանդը բացատրում է Բլանշին, որ իր բուն նպատակը միայն բնորդուհի ունենալն էր, բայց ոչ կողակից։ Բայց Բլանշը չի լքում նրան։ Հետագայում Սթրիկլանդը չի գնահատում այդ կնոջ քայլը։ Որոշ ժամանակ անց Բլանշը ինքնասպանություն է գործում: Փարիզյան կյանքից հետո դեպքերը զարգանում են Թաիթի կղզում։ Սթրիկլանդը արդեն մահացել է, և այնտեղ հեղինակը փորձում է փշուր-փշուր հավաքել նրա կյանքի պատմությունը՝ հիմնվելով այլոց պատմությունների վրա։ Նա իմանում է, որ Սթրիկլանդը Թաիթիում կրկին ամուսնացել է, ունեցել է երկու երեխա և ամբողջապես նվիրվել է նկարչությանը։ Պարզվում է, որ մինչև Թաիթի մեկնելը նա կարճ ժամանակով բնակվել է Ֆրանսիայի նավահանգիստ Մարսելում։ Թաիթիում ապրել է մինչև կյանքի վերջը և մահացել բորոտից։ Սթրիկլանդը թողել է բազմաթիվ նկարներ, բայց նրա գլուխգործոցները՝ նկարված Թաիթիի իր տան պատերին, կրակի էին մատնվել նրա կնոջ կողմից՝ Սթրիքլանդի վերջին պատվիրանի համաձայն։

Տես նաև Թատրոն

Իրադարձությունները տեղի են ունենում 1830 թթ. սկզբին, Ֆլորիդայում՝ Երկրորդ սեմինոլյան պատերազմի ընթացքում։

1812 թվականին Սուրբ Ծննդյան երեկոյին Փիփը՝ յոթամյա մի որբ տղա, իր մոր, հոր և քույր-եղբայրների գերեզմանի մոտ բախվում է փախուստի մեջ գտնվող դատապարտյալի հետ։ Դատապարտյալը սպառնում է Փիփին և պահանջում է նրանից իր համար ուտելիք ու խարտոց բերել։ Փիփը ապրում էր իր դաժան քրոջ և նրա բարի ամուսնու՝ Ջո Գարջերիի տանը: Նա կատարում է դատապարտյալի պահանջը, սակայն հաջորդ օրը զինվորները նրան ձեռբակալում են:

Վեպ-հակաուտոպիայի գործողությունները տեղի են ունենում հեռավոր ապագայում՝ 26-րդ դարում, երբ միջմոլորակային և միջաստղային թռիչքները արդեն սովորական երևույթ են։

Վեպն ունի ինքնակենսագրական հիմք: Պատմվում է մի երեխայի և նրա աղքատ ընտանիքի մասին։ Առաջին մասը զուգահեռվում է Զորյանի 10-ական թվականներին մանկական վերհուշի տպավորությամբ գրված պատմվածքներին: