
Երկնքի մեջ արևը տաք
Մեկ էլ կորավ ամպերի
տակ:
Ամբողջ աշխարհը խավարեց:
Նապաստակի սիրտը մարեց:
Կաչաղակները բացբերան
Այդ լուրն իսկույն
առան-թռան
Ու հասցրին կռունկներին.
«Կոկորդիլոսը սուրատամ
Կուլ տվեց մեր արևն
արդար»:
Ամենուր մութ էր ու
մութ,
Տնից ով որ ելավ դուրս,
Կորավ անհետ ու անհույս:
Ճնճղուկը լաց է լինում.
«Այս ի՞նչ բան է, ի՞նչ
են անում,
Առանց արև ո՞նց կլինի,
Մենք դաշտերում կուտ
չենք գտնի»:
Շլդոները տրտնջացին,
Հնար չկա էլ տունդարձի,
Կորցրել են ճանապարհը,
Վերադառնալ չեն կարող:
Լոկ խեցգետինն է չռաչք
Շարժվում թե՛ հետ,
թե՛ առաջ,
Ու դաշտերի մեջ հեռու
Սոված գայլերն են ոռնում:
Լուսածագին
Երկու մաքի
Դարպասները բախեցին.
Տրա-տա-տա˜ ու տրա-տա-տա˜:
«Հե˜յ, գազաննե՛ր,
շուտ հավաքվեք,
Այդ հրեշի հախից եկեք,
Որ ավազակը աներես
Արեգակը հետ բերի մեզ»:
Վախենում են բրդոտները.
«Իսկ եթե նա հերսոտե՞լ
է:
Շատ դաժան է ու սուրատամ,
Արևը մեզ հազիվ թե
տա»:
Եվ ահա նրանք ուղիղ
ծուռթաթի քարայրն են վազում.
«Վե՛ր կաց, Ա՛րջ ապեր,
քո օգնությանն ենք այստեղ սպասում:
Հերիք է, ինչքան պառկել
ես անգործ ու թաթդ ծծել,
Վե՛ր կաց, բարձրացի՛ր,
պիտի մեր արդար արևը փրկես»:
Բայց դե Արջը կռիվ
տալու հավես չունի,
Նույնիսկ վնաս տալ
չի կարող նա մրջյունին:
Պտտվում է Արջը տխուր,
ման է գալիս ու մռնչում,
Որջից վաղուց դուրս
գնացած քոթոթներին է տուն կանչում.
«Ո՞ւր եք կորել, ծուռթաթիկներ,
ո՞ւր եք կորել,
Ո՞ւմ հույսին եք դուք
ծերուկիս այստեղ թողել»:
Արջ մայրիկն էլ է հառաչում,
Ե՛վ լալիս է, և՛ կանչում.
«Ախր, այդ ո՞ւր անհետացաք,
Թե՞ շներին բաժին դարձաք,
Գուցե ջրանցքը ձեզ
առավ
Լափին տալով քշեց,
տարավ»:
Եվ ամբողջ օրը այսպես
անտառում
Կանչում էր, փնտրում
ու չէր դադարում:
Լով բվերն էին աչքերով
աննինջ
Հետևում անհույս դեգերող
արջին:
Նապաստակն է ահա վազում
Եվ արջին այսպես է
ասում.
«Դե հերիք է դու քեզ
տանջես,
Հո շլդիկ չես, բրդոտ
արջ ես:
Կոկորդիլոսն ո՞վ է,
որ դու
Վախենում ես ու սարսափում:
Գնա նրան ճանկռոտիր,
Գնա նրան պատառոտիր,
Խփիր նրան աջից, ձախից,
Եվ ազատիր արևը մեր
Այդ հրեշի մեծ երախից:
Ու երբ կրկին երկրի
վրա
Մեր մեծ արևը շողշողա,
Փոքրիկները քո հիմարիկ,
Բրդոտներդ ծուռ ու
բարի,
Տուն կդառնան իրենք-իրենք,
Կասեն. «Պապիկ, ահա
և մենք»:
Արջը
Վեր կացավ,
Արջը
Մռնչաց,
Դեպի մեծ գետը
Վազեց սրընթաց:
Իսկ այդ մեծ գետում
Հրեշն է լողում,
Նրա երախում
Կրակ չի շողում,
Արևն է պայծառ
Գերված-գողացված:
Արջը ծածուկ, ծառի
տակից
Հրեց նրան թեթևակի.
«Քեզ եմ ասում, ա՛յ
չարագործ,
Շուտ արա, մեր արևը
թող:
Թե չէ հիմա կբռնեմ
քեզ,
Կջարդեմ, կանեմ երկու
կես,
Որպեսզի դու այսուհետև
Չգողանաս արևը մեր:
Սրա˜ն տեսեք, գողի˜
ծնունդ,
Արևը ո˜նց է փախցնում,
Կուլ տվել ու պառկել
է կուշտ,
Փնչացնում է ապուշ-ապուշ:
Ո˜ղջ աշխարհը՝ խավարի
մեջ,
Ասես սրա պետքն էլ
չի հեչ»:
Բայց անխիղճը քրքջում
է,
Փայտի նման ճռնչում
է.
«Տե՛ս, հա˜, կելնեմ,
թե գտա,
Լուսնյակին էլ կուլ
կտամ»:
Արջը կատաղեց
Ու չդիմացավ,
Արջը թշնամու
Վրա սլացավ:
Քլոլեց նրան,
Տրորեց նրան.
«Մեր արևն իսկույն
Վերադարձրու»:
Կոկորդիլոսը սարսափեց,
Ատամներով կափկափեց
Ու երևի թե վախից
Նրա բացված երախից
Արևն ընկավ, գլորվեց,
Բարձրացավ թփուտներով,
Սաղարթներով, տերևներով:
Ծիտիկները ծլվլացին:
Միջատները թռվռացին:
Շլդիկները հովիտներում
Ցատկոտեցին ու պարեցին:
Տեսե՛ք, տեսե՛ք, քոթոթներն
էլ
Փիսիկների նման ուրախ՝
Վրա տվին միահամուռ
Իրենց բրդոտ պապի վրա.
«Պապի˜կ, պապի˜կ, ահա
և մենք»:
Տղաներն ու աղջիկները
Սկյուռիկներն ու շլդիկները
Համբուրում են Արջ
պապիկին
Եվ ասում են սրտագին.
«Ուրախ ենք ու շնորհակալ,
Որ արևը բերիր կրկին»:
Բարև՛, բարև՛, ոսկի
արև՛,
Անամպ երկի՛նք, բարև՛,
բարև՛:
Թարգմանությունը՝ Յուրի
Սահակյան
Տես նաև Չուկովսկի Հեքիաթներ
Կորնեյ Չուկովսկի | Գողացված արևը
Reviewed by ՏԱՐԸՆԹԵՐՑՈՒՄ
on
августа 24, 2019
Rating:
