Կորնեյ Չուկովսկի | Մաքրիլվան

Սավանը

Դուրս փախավ մեկեն

Բռնած տուտը վերմակիս,

Իսկ բարձիկս

Զամբիկի պես

Ծլկեց իմ ձեռքի տակից:

 Ձեռքս՝ մոմին,

Մոմը՝ մի կողմ,

Ձեռքս՝ գրքին,

Սա ահով,

Ցատկոտելով պահվեց ինձնից

Բազմոցի տակ ապահով:

Ես ուզում եմ խմել թեյ,

Ջուրը եռում է արդեն,

Ինքնաեռն էլ, արի տես,

Փախավ ինձնից գժի պես:

Սա ի՞նչ բան է,

Ի՞նչ պատահեց,

Ո՞ւմ պատճառով

Եվ ինչո՞ւ,

Ինչ ունեի՝ փախան ինձնից,

Կարծես չե˜ն էլ ճանաչում:

Երես թեքում, խուսափում են,

Հետևելով մեկմեկու,

Ամենալավ կոշիկներս,

Գոտի, գրիչ և արդուկ…

Անվերջ իրար հորդորելով,

Հրելով ու գլդորելով,

Նրանք խենթի պես ահավոր

Պտտվում են իմ շուրջբոլոր:

Հանկարծ մոտիկ ննջարանից,

Ննջարանի˜ց մայրիկիս,

Լվացարանն է դուրս վազում

Նայելով ինձ շեշտակի.

«Ա˜յ դու կեղտոտ, ա˜յ անճոռնի,

Ա˜յ անլվա խոզի ձագ,

Մուր մաքրողը քո համեմատ

Աղավնի է մի ճերմակ:

Վզի˜դ նայիր՝ մի մատ կե˜ղտ է,

Դեմքի˜դ նայիր՝ ճաշի հետքե˜ր,

Բա ձեռքե˜րդ…Չե՞ս ամաչում,

Քո շորն էլ է քեզնից փախչում՝

Քեզնից դժգոհ, ա˜յ անկարգ:

Առավոտ շուտ՝ ծեգը ծեգին,

Լվացվում են մկնիկները,

Լվացվում են բադիկները,

Արջուկներն ու գորշուկները…

Լոկ դու ես նույնը մնացել,

Չե˜ս սանրվել, չե˜ս լվացվել,

Ահա փախել են մոտիցդ

Շորերդ ու կոշիկներդ:

Լվացարանն եմ մեծարգո՝

Մաքրիլվան եմ սիրուն,

Ինձ լսում են պատկառանքով,

Եվ ինձ բոլորն են սիրում:

Եթե ոտքս խփեմ գետնին,

Զինվորներին իմ կանչեմ,

Տասը-քսան լվացարան

Կհայտնվեն քո առջև,

Ու կոռնա˜ն, ու կհաչե˜ն,

Ու կդոփե˜ն ոտքերով,

Կտրորե˜ն, կքլոլե˜ն,

Ու թե հանկարծ ես ուզեմ,

Կբռնեն քեզ,

Ոտից-գլուխ

Ջրանցքի մեջ կսուզեն»:

Նա առավ մի փայլուն թաս

Ու կանչեց. «Կարա˜-բարա˜ս»:

Հլու իրենց գոռ արքային՝

Ճիլոպները ինչքան կային,

Սկսեցին տրորել ինձ

Մռթմռթալով.

«Քերում ենք կեղտը կեղտոտի՝

Դեմքի˜ց, վզի˜ց, մեջքի˜ց, ոտի˜ց,

Լվանո˜ւմ ենք ահա այսպես

Մարմինը այս անամոթի»:

Այստեղ օճառն է մոտ թռչում,

Կատաղածին հապա տես,

Ֆռֆռո˜ւմ է, փրփրո˜ւմ է

Ու խայթում է մեղվի պես:

Եվ այդ դաժան ճիլոպից

Փախա ինչպես ճիպոտից,

Իսկ նա կոպիտ ու բռի

Քիչ է մնում ինձ բռնի:

Զբոսայգուն հասա ծանոթ:

Վազում եմ նեղլիկ կածանով,

Իսկ ճիլոպը՝ իմ հետևից,

Եվ ուր որ է նա կբռնի իմ թևից…

Մեկ էլ տեսնեմ իմ սիրելի

Կոկորդիլոսը ծանր ու մեծ

Իր Տոտոշին ու Կոկոշին

Ման է տալիս այգու մեջ:

Նա ճիլոպին աներես

Կուլ տվեց մի հաբի պես:

Իսկ հետո այնպե˜ս փնչաց

Ինձ վրա,

Իսկ հետո այնպե˜ս ճչաց

Ինձ վրա.

-Անմիջապե˜ս չքացիր,-

Ասաց ինձ,-

Գնա˜ տուն ու լվացվի˜ր,-

Ասաց ինձ,-

Թե չէ մի լա˜վ տուր կտամ,-

Ասաց ինձ,-

Կտրորե˜մ, կո˜ւլ կտամ,-

Ասաց ինձ:

Ո˜նց եմ վազում ես փողոցով մեր երկար,

Եվ ահա ես շնչասպառ տուն ընկա:

Լվացվում եմ,

Լվացվում եմ

Ես օճառով բուրավետ,

Օճառը լավ փրփրում է,

Մաքրում թանաք,

Մուր ու կեղտ:

Անդրավարտիքն իմ խռոված

Ձեռքերիս մեջ ցատկեց հանկարծ:

Իսկ քիչ հետո կարկանդակը.

«Կե˜ր ինձ,- ասաց,- քանի տաք եմ»:

Պանիրհացն էլ չի թերանում

Ինքն է հայտնվում իմ բերանում:

Պայուսակս վերադարձրեց

Ինչ առել էր ու տարել,

Եվ «Մայրենին» իմ սկսեց

«Հանրահաշվի» հետ պարել:

Լվացարանն էլ մեծարգո՝

Մաքրիլվան իմ սիրուն,

Որին լսում պատկառանքով

Եվ շատ-շատերն են սիրում,

Ինձ մոտ վազեց թևատարած՝

Մեղմելով ձայնն իր ահեղ.

«Հիմա արդեն սիրո˜ւմ եմ քեզ,

Հիմա արդեն գովո˜ւմ եմ քեզ,

Եվ գիտե˜մ, որ կարող ես միշտ

Մաքրությունդ պահպանել»:

Անհրաժեշտ է սիրե˜լ, պաշտե˜լ

Ջո˜ւր, օճա˜ռ ու մաքո˜ւր օդ,

Իսկ կեղտոտ ու մրոտներին

Ամո˜թ,

Ամո˜թ,

Շա˜տ ամոթ:

Քանի շնչում ենք, ապրում ենք, կանք,

Փառք տանք օճառին դուրեկան,

Փառք տանք սանրին ու սրբիչին,

Մեզ օգնական ամեն ինչին:

Եկեք լվացվենք, լողանք, լողանանք,

Սուզվենք, դո˜ւրս լողանք, գլուխկոնծի տանք՝

Կոնքում, տաշտակում, ջրերում հոսուն,

Առվակում, լճում, ծով-օվկիանոսում,

Պաշտենք բնության բարիքներն արդար,

Սիրենք ու փառք տանք:

Թարգմանությունը՝ Յուրի Սահակյան

Տես նաև Չուկովսկի Հեքիաթներ