Անգետիկի և նրա ընկերների արկածները | Գլուխ հինգերորդ

Թե ինչպես Անգետիկը զբոսնեց գազով ընթացող ավտոմեքենայով

Մեքենագետ Պտուտակիկն ու նրա օգնական Ագուցիկը շատ հմուտ վարպետներ էին: Նրանք իրար նման էին, միայն թե Պտուտակիկը մի քիչ բոյով էր, իսկ Ագուցիկը՝ մի քիչ կարճ: Երկուսն էլ կաշվե բաճկոն էին հագնում: 
Նրանց բաճկոնների գրպաններից միշտ դուրս էին ցցված պնդօղակների բանալիներ, աքցաններ, խարտոցներ և ուրիշ մետաղե գործիքներ: Եթե բաճկոնները կաշվից չլինեին, գրպանները վաղուց քրքրված կլինեին: Նրանց գլխարկներն էլ էին կաշվից, ակնոցներն էլ վրան: Այդ ակնոցները հագնում էին աշխատանքի ժամանակ, որպեսզի աչքները փոշի չլցվի:

Պտուտակիկն ու Ագուցիկը ամբողջ օրը նստում էին իրենց արհեստանոցում և պրիմուսներ, կաթսաներ, թեյամաններ, թավաներ էին վերանորոգում, իսկ երբ բան չէր լինում վերանորոգելու, եռանիվ հեծանիվներ ու ինքնաշարժեր էին շինում ճստլիկների համար:

Մի անգամ Պտուտակիկն ու Ագուցիկը ոչ ոքի ոչինչ չասացին, փակվեցին իրենց արհեստանոցում ու սկսեցին ինչ-որ բան շինել: Մի ամբողջ ամիս նրանք սղոցեցին, գամեցին, ռանդեցին, զոդեցին ու ոչ ոքի ոչինչ ցույց չտվին, իսկ երբ ամիսն անցավ, պարզվեց, որ ավտոմեքենա են շինել:

Այդ ավտոմեքենան աշխատում էր գազախառն քաղցրահյութ ջրով: Մեքենայի կենտրոնում տեղ էր շինված վարորդի համար, իսկ նրա առջևում տեղավորված էր գազախառը ջրով բաքը: Գազը բաքից խողովակով անցնում էր պղնձե գլանը և հրում երկաթե մխոցը, իսկ սա գազի ճնշման տակ մերթ այս, մերթ այն կողմ էր շարժվում և պտտում անիվները: Նստարանի վերևում դրված էր քաղցրահյութով լի մի աման: Քաղցրահյութը խողովակով հոսում էր բաքի մեջ և յուղում մեխանիզմը: Գազով աշխատող այդպիսի ավտոմեքենաները շատ էին տարածված ճստլիկների մոտ: Բայց Պտուտակիկի ու Ագուցիկի շինած ավտոմեքենան մի շատ կարևոր առավելություն ուներ: Բաքի կողքին ռետինե մի ճկուն ծորակ ունեցող խողովակ էր ամրացրած, որպեսզի առանց մեքենան կանգնեցնելու, ընթացքի ժամանակ գազով ջուր խմեն:

Հապճեպիկը սովորել էր վարել այդ մեքենան և երբ ճստլիկներից մեկն ուզում էր զբոսնել, Հապճեպիկը նստեցնում ման էր ածում ու ոչ ոքի չէր մերժում:

Ավտոմեքենայով զբոսնել ամենից շատ սիրում էր Քաղցրահյութիկը, որովհետև ճամփորդության ընթացքում նա կարող էր ուզածի չափ քաղցրահյութով գազախառն ջուր խմել: Անգետիկն էլ էր սիրում զբոսնել ավտոմեքենայով, և Հապճեպիկը հաճախ էր ման ածում նրան: Բայց Անգետիկն ինքն էր ուզում սովորել ավտոն վարել և մի օր էլ խնդրեց Հապճեպիկին.

-Թող մի քիչ զբոսնեմ ավտոմեքենայով: Ես էլ եմ ուզում քշել սովորել:

-Դու չես կարող,- ասաց Հապճեպիկը: -Ախր սա մեքենա է: Հասկանալ է հարկավոր:

-Ի՞նչ հասկանալու բան կա այստեղ,- պատասխանեց Անգետիկը: -Ես տեսել եմ, թե դու ոնց ես քշում: Ընթացք տուր ու ղեկը պտտիր: Շատ պարզ ու հասարակ:

-Դա միայն թվում է, թե պարզ է, իսկ իրականում դժվար է: Դու ինքդ էլ կջարդվես, ավտոմեքենան էլ կփշրես:

-Դե լա˜վ, Հապճեպիկ,- նեղացավ Անգետիկը: -Ինձնից մի բան կխնդրես, չէ˜, ես էլ քեզ չեմ տա:

Մի անգամ, երբ Հապճեպիկը տանը չէր, Անգետիկը նստեց ավտոմեքենան, որ կանգնած էր բակում, և սկսեց լծակները քաշքշել ու ոտնակները սեղմել: Սկզբում ոչինչ դուրս չեկավ, հետո հանկարծ մեքենան փնչացրեց ու շարժվեց: Ճստլիկները լուսամուտից տեսան ու տնից դուրս վազեցին:

-Այդ ի՞նչ ես անում,- գոռացին նրանք: -Ջարդուփշուր կլինես:

-Չեմ ջարդվի,- պատասխանեց Անգետիկը, բայց նա արդեն շարժվում էր դեպի շան բույնը, որ կանգնած էր բակի մեջտեղը:

Թրա՛խկ-թրա՛խկ: Բույնը քանդ ու քարափ եղավ, ցրիվ եկավ, դեռ լավ էր, որ Քոթոթիկը կարողացավ դուրս թռչել, թե չէ Անգետիկը նրան էլ կճխլեր:

-Ըհը՛, տեսա՞ր՝ ինչ արիր,- բղավեց Գիտունիկը: -Կանգնեցրու իսկո՛ւյն:

Անգետիկը վախեցավ, ուզեց մեքենան կանգնեցնել և ձգեց ինչ-որ լծակ: Բայց մեքենան կանգնելու փոխարեն ավելի արագ շարժվեց: Ճանապարհին մի տաղավար հանդիպեց: Թրա՛խ-թրա՛խ-թրա՛խկ, տաղավարը փշուր-փշուր եղավ: Անգետիկը ոտից գլուխ կորավ տաշեղների մեջ: Տախտակներից մեկը կախված մնաց մեջքից, մյուսը՝ թրխկացրեց ծոծրակին: Անգետիկը կպավ ղեկին ու սկսեց պտտել: Ավտոմեքենան սլանում էր բակում, իսկ Անգետիկը կոկորդով մեկ գոռում էր.

-Եղբայրնե˜ր, շուտ արեք, դարպասը բացեք, թե չէ բակում ամեն ինչ ջարդուփշուր կանեմ:

Ճստլիկները բաց արին դարպասը, Անգետիկը դուրս թռավ բակից ու սլացավ փողոցով: Աղմուկի վրա բոլոր բակերից դուրս վազեցին ճստլիկները:

-Փրկվեցե˜ք,- ճչում էր Անգետիկն ու առաջ սլանում:

Գիտունիկը, Երևիկը, Պտուտակիկը, բժիշկ Հաբիկյանը և ուրիշ ճստլիկներ վազում էին նրա հետևից: Բայց էլ կհասնե˜ս: Նրանք չկարողացան հասնել: Անգետիկը ողջ քաղաքը ոտի տակ տվեց ու չէր իմանում ինչպես կանգնեցնի մեքենան:

Վերջապես մեքենան մոտեցավ գետին, զառիթափից ցած ընկավ ու գլխիվայր գլորվեց: Անգետիկը դուրս ընկավ նրա միջից և պառկած մնաց ափին, իսկ գազով աշխատող ավտոմեքենան ընկավ ջուրն ու սուզվեց:

Գիտունիկը, Երևիկը, Պտուտակիկն ու բժիշկ Հաբիկյանը վերցրին Անգետիկին և տուն տարան: Բոլորը կարծում էին, թե նա մեռած է:

Տանը նրան պառկեցրին մահճակալին, և այստեղ միայն Անգետիկն աչքերը բաց արեց: Նա չորս կողմը նայեց ու հարցրեց.

-Եղբայրներ, ես դեռ կենդանի՞ եմ:

-Կենդանի՛ ես, կենդանի՛,- պատասխանեց բժիշկ Հաբիկյանը: -Միայն թե, խնդրեմ, հանգիստ պառկիր, քեզ պիտի քննեմ:

Նա հանեց Անգետիկի շորերն ու սկսեց քննել: Հետո ասաց.

-Զարմանալի է: Բոլոր ոսկորներդ տեղն են, միայն ջարդվածքներ կան ու մի քանի փուշ:

-Տախտակը կպել էր մեջքիս,- ասաց Անգետիկը:

-Պետք է փշերը հանել,- գլուխն օրորեց Հաբիկյանը:

-Կցավի՞,- վախեցավ Անգետիկը:

-Չէ՛, ամենևին: Այ, թող հիմա ամենամեծը հանեմ:

-Վա-ա-ա˜յ,- ճչաց Անգետիկը:

-Ի՞նչ ես ճչում: Ցավում է, ի՞նչ է,- զարմացավ Հաբիկյանը:

-Իհարկե, ցավում է:

-Դե, դիմացի՛ր, դիմացի՛ր: Այդ քեզ թվում է միայն:

-Չէ՛, չի թվում: Վա˜յ,վա˜յ, վա˜յ:

-Դե, ի՞նչ ես գոռում, կարծես քեզ մորթում եմ: Ես քեզ հո չեմ մորթում:

-Ցավո˜ւմ է: Ասում էիր, թե չի ցավի, բայց ցավում է:

-Դե, սուս կաց, սո՛ւս: Մի փուշ մնաց հանելու:

-Վա˜յ, պետք չի: Ավելի լավ է փուշը վրաս մնա:

-Չի կարելի, կթարախակալվի:

-Վո˜ւյ, վո˜ւյ, վո˜ւյ:

-Դե, վերջացրինք: Այժմ արդեն հարկավոր է յոդ քսել:

-Իսկ դա ցավեցնո՞ւմ է:

-Ոչ, յոդը չի ցավեցնում: Հանգիստ պառկիր:

-Վա-ա-ա˜յ:

-Մի գոռա, մի: Ո՞նց է, որ մեքենայով զբոսնել սիրում ես, իսկ մի քիչ համբերել՝ ոչ:

-Վա˜յ, ո˜նց  է վառում:

-Կվառի ու կանցնի: Հիմա ջերմաչափ կդնեմ թևիդ տակ:

-Վա˜յ, պետք չի ջերմաչափ: Պետք չի˜:

-Ինչո՞ւ:

-Կցավի:

-Ախր ջերմաչափը չի ցավեցնում:

-Դու հենց միշտ ասում ես չի ցավի, բայց հետո ցավում է:

-Ա˜յ քեզ խենթ: Ես քեզ իսկի ջերմաչափ չե՞մ դրել:

-Իսկի:

-Դե ահա, հիմա դու կտեսնես, որ դա չի ցավեցնում,- ասաց Հաբիկյանն ու գնաց ջերմաչափ բերելու:

Անգետիկը վեր թռավ մահճակալից, դուրս ցատկեց բաց լուսամուտից և վազեց ընկերոջ՝ Ալարկոտիկի մոտ: Հաբիկյանը վերադարձավ ջերմաչափը ձեռքին, տեսավ՝ Անգետիկը չկա:

-Դե արի ու բուժիր այսպիսի հիվանդին,- փնթփնթաց Հաբիկյանը: -Դու բուժում ես, բուժում, իսկ նա դուրս է թռչում լուսամուտից ու փախչում: Ինչի՞ նման է սա:

Հաջորդ գլուխները կարդա Այստեղ