Անգետիկի և նրա ընկերների արկածները | Գլուխ իններորդ

Ամպերից վեր

Մեր անվեհեր ճանապարհորդները չզգացին անգամ, թե ինչպես օդապարիկն օդ բարձրացավ, այնքան թեթև ու սահուն պոկվեցին գետնից: Մի րոպե անց միայն նրանք զամբյուղից դուրս նայեցին և տեսան իրենց ընկերների բազմությունը, որոնք հրաժեշտի ժամանակ թափահարում էին ձեռքերն ու գլխարկները և վեր նետում: Ներքևից նրանց էին հասնում «ուռա˜» բացականչությունները:

-Ցտեսությո˜ւն,- իբրև պատասխան գոչեցին Գիտունիկն ու նրա ընկերները:

Նրանք նույնպես գլխարկները թափահարեցին: Շվարիկը ձեռքերը գլխին տարավ, որ գլխարկը հանի և նոր միայն նկատեց, որ գլխին գլխարկ չկա:

-Սպասեցե՛ք, եղբայրներ,- ճչաց նա: -Կանգնեցրե՛ք օդապարիկը: Ես գլխարկս տանն եմ թողել:

-Դու հենց միշտ մի բան մոռանում ես,- մռթմռթաց Փնթփնթիկը:

-Այժմ արդեն չի կարելի կանգնեցնել օդապարիկը,- ասաց Գիտունիկը: -Սա կթռչի, մինչև որ ներսի օդը սառչի և այդ ժամանակ միայն ցած կիջնի:

-Ես առանց գլխարկ պիտի թռչեմ, ի՞նչ է,- նեղացած հարցրեց Շվարիկը:

-Չէ որ դու գլխարկդ մահճակալի տակից գտար,- ասաց Պոնչիկը:

-Դե գտնելը՝ գտա, բայց շոգ էր, ես էլ դրի սեղանին, իսկ հետո, հենց վերջին րոպեին, մոռացա գլխիս դնել:

-Դու հենց միշտ վերջին րոպեին մոռանում ես,- ասաց Փնթփնթիկը:

-Մի տեսե˜ք, եղբայրներ,- հանկարծ ճչաց Անգետիկը,- մեր տունը մնաց ներքևում:

Բոլորը ծիծաղեցին, իսկ Փնթփնթիկը ասաց.

-Իսկ դու կարծում էիր, թե տունն էլ հետնե՞ րս պիտի թռչի:

-Իսկի էլ չէի կարծում,- վիրավորվեց Անգետիկը: -Պարզապես տեսա մեր տունն ու ասացի: Առաջ մենք բոլորս տանն էինք ապրում, իսկ այժմ թռչում ենք օդապարիկով:

-Ահա և թռչում ենք,- մռթմռթաց Փնթփնթիկը,- ով գիտե, դեռ ուր կթռչենք:

-Փնթփնթիկ, դու հենց մի գլուխ փնթփնթում ես,- պատասխանեց Անգետիկը: -Օդապարիկում էլ քեզանից պրծնել չկա:

-Դու էլ գնա, եթե դուր չի գալիս:

-Ո՞ւր գնամ:

-Դե, հերի՛ք է,- վիճողներին սաստեց Գիտունիկը: -Այս ի՞նչ վեճեր են օդապարիկում:

Օդապարիկն ավելի բարձրացավ, և Ծաղկառատ քաղաքն ամբողջությամբ երևաց՝ ասես ափի մեջ: Տները բոլորովին պստիկ էին թվում, իսկ ճստլիկներն ամենևին չէին երևում: Քամին մի կողմ էր քշում օդապարիկը և շուտով քաղաքն սկսեց երևալ հեռո˜ւ հեռվում:

Գիտունիկը գրպանից հանեց կողմնացույցը և սկսեց որոշել օդապարիկի թռիչքի ուղղությունը:

Կողմնացույցը մետաղյա մի փոքրիկ տուփիկ է՝ մագնիսե սլաքով: Մագնիսե սլաքը միշտ հյուսիսն է ցույց տալիս: Եթե հետևես կողմնացույցի սլաքին, միշտ էլ կգտնես վերադարձի ճամփան: Դրա համար էլ Գիտունիկն իր հետ կողմնացույց էր վերցրել:

-Քամին մեզ տանում է դեպի հյուսիս,- հայտարարեց Գիտունիկը: -Ուրեմն պիտի վերադառնանք հարավ:

Օդապարիկն արդեն շատ էր բարձրացել և թռչում էր դաշտի վրայով: Քաղաքը կորավ հեռվում: Ներքևում, նեղ ժապավենի նման գալարվում էր մի առվակ, որ ճստլիկները Վարունգի գետ էին անվանում: Դաշտում երևացող ծառերը փոքրիկ տերևախիտ թփեր էին թվում:

Պոնչիկը հանկարծ ներքևում նկատեց մի մութ կետ: Նա արագ շարժվում էր գետնի վրա, ասես վազում էր օդապարիկի հետևից:

-Տեսե՛ք, եղբայրներ, ինչ-որ մեկը վազում է մեր հետևից,- գոչեց Պոնչիկը:

Բոլորը նայեցին այդ կետին:

-Մի տեսեք, առվակի վրայով թռավ,- ճչաց Շվարիկը:

-Տեսնես էդ ի՞նչ բան է,- հարցրեց Հապճեպիկը: -Մի նայեք, ծառերի վրայով է թռչում:

Օդապարիկը թռչում էր անտառի վրայով: Կետը սահում էր ծառերի կատարների վրայով: Բժիշկ Հաբիկյանը քթին ամրացրեց իր ակնոցը, բայց էլի չկարողացավ ջոկել, թե դա ինչ բան է:

-Ես գիտե՛մ,- հանկարծ ճչաց Անգետիկը: -Առաջինը ե՛ս գլխի ընկա: Դա մեր Քոթոթիկն է: Մենք մոռացել էինք վերցնել Քոթոթիկին, դե նա էլ վազում է հետևներիցս:

-Ինչե˜ր ես ասում,- պատասխանեց Փամփուշտիկը: -Քոթոթիկն էստեղ է: Այ, նստած է իմ նստարանի տակ:

-Սա ի՞նչ բան է: Գուցե դո՞ւ կգուշակես, Գիտունիկ,- հարցրեց Երևիկը:

Գիտունիկը պահեց կողմնացույցն ու նայեց ներքև:

-Դե դա հո մեր ստվե˜րն է,- ծիծաղեց նա:

-Ո՞նց թե՝ մեր ստվերը,- զարմացան բոլորը:

-Շատ պարզ: Դա օդապարիկի ստվերն է: Մենք թռչում ենք օդով, իսկ ստվերը գետնի վրայով է վազում:

Ճստլիկները երկար հետևում էին ստվերին, իսկ նա գնալով փոքրանում էր: Վերջապես բոլորովին անհետացավ:

-Ո՞ւր կորավ ստվերը,- անհանգստացան ճստլիկները:

-Մենք շատ ենք բարձրացել,- բացատրեց Գիտունիկը: -Այժմ արդեն չենք կարող տեսնել ստվերը:

-Խայտառակությո՛ւն է,- ինքն իրեն փնթփնթաց Փնթփնթիկը: -Նստել ես այսպես ու նույնիսկ սեփական ստվերդ չես տեսնում:

-Էլի՞ ես փնթփնթում,- ասաց Անգետիկը: -Ոչ մի տեղ մարդ քեզնից դադար չունի:

- «Դադար, հա˜, դադար»,- տնազ արեց Փնթփնթիկը: -Ի՞նչ դադար ես ուզում օդապարիկում: Դադար էիր ուզում, նստեիր տանը:

-Դու ինքդ նստիր:

-Ինձ հանգիստ պետք չի:

-Էլի՛ եք վիճում,- ասաց Գիտունիկը: -Ստիպված կլինեմ ձեզ իջեցնել:

Փնթփնթիկն ու Անգետիկը վախեցան ու դադարեցին վիճել:

Այդ ժամանակ օդապարիկը հայտնվեց ինչ-որ ծխի, թե մշուշի մեջ: Երկիրը կորավ ներքևում: Շուրջն ասես սպիտակ քող լիներ քաշած:

-Սա ի՞նչ բան է,- գոչեցին բոլորը: -Այս որտեղի՞ց է ծուխը:

-Սա ծուխ չէ,- ասաց Գիտունիկը: -Սա ամպ է: Մենք մինչև ամպերն ենք բարձրացել և այժմ թռչում ենք ամպերի միջով:

-Դե՛, դու արդեն հնարում ես,- պատասխանեց Անգետիկը: -Ամպը վարսակի կիսելի նման մածուցիկ է, իսկ սա ինչ-որ մշուշ է:

-Իսկ ի՞նչ ես կարծում, ինչի՞ց է սարքված ամպը,- հարցրեց Գիտունիկը: -Ախր ամպն էլ մշուշից է շինած: Դա միայն հեռվից է խիտ թվում:

Բայց Անգետիկը դրան չհավատաց և ասաց.

-Դուք նրան մի լսեք, եղբայրներ: Այդ բոլորը նա հնարում է, որ ցույց տա, թե շատ բան գիտի, բայց իրականում ոչինչ էլ չգիտի: Ես էլ նրան հավատացի, թե ամպը մշո˜ւշ է: Ամպը կիսել է: Կարծես ես կիսել չեմ կերել:

Շուտով օդապարիկը ավելի վեր բարձրացավ, դուրս եկավ ամպերից ու թռավ դրանց վրայով: Անգետիկը դուրս նայեց զամբյուղից և ներքևում տեսավ ամպերը: Նրանք փռվել էին չորս կողմը և ծածկել երկիրը:

-Վա˜յ, մամա ջան,- ճչաց Անգետիկը,- երկինքը ներքևում է: Մենք գլխիվայր ենք թռչում:

-Ինչո՞ւ ենք գլխիվայր թռչում,- զարմացան բոլորը:

-Դե, ըհը, տեսե՛ք. երկինքը մեր ոտների տակ է, ուրեմն գլխիվայր ենք թռչում:

-Մենք ամպերի վրայով ենք թռչում,- բացատրեց Գիտունիկը: -Մենք ամպերից վեր ենք բարձրացել, դրա համար էլ այժմ ամպերը ոչ թե մեր գլխավերևում են, այլ՝ ներքևում:

Բայց Անգետիկը դրան էլ չհավատաց: Նա նստել էր իր տեղը և ձեռքերով ամուր բռնել գլխարկը: Նա կարծում էր, թե գլխարկը վայր կընկնի գլխից, քանի որ ինքը գլխիվայր է նստած:

Քամին արագ քշում էր օդապարիկը ամպերի վրայով, բայց շուտով բոլորը նկատեցին, որ օդապարիկն սկսում է իջնել:

-էս ինչո՞ւ ենք իջնում,- անհանգստացան մանչուկները:

-Օդն սկսեց սառչել օդապարիկում,- բացատրեց Գիտունիկը:

-Ուրեմն մենք հիմա իջնո՞ւմ ենք,- հարցրեց Հապճեպիկը:

-Իսկ ինչո՞ւ ենք վերցրել ավազով լի պարկերը,- ասաց Գիտունիկը: -Հարկավոր է ավազը դեն նետել զամբյուղից, և մենք կրկին վեր կթռչենք:

Երևիկը արագությամբ մի պարկ վերցրեց ու ցած գցեց:

-Ի՞նչ ես անում,- ճչաց Գիտունիկը: -Մի՞թե կարելի է մի ամբողջ պարկ դեն նետել: Ախր դա կարող է մեկնումեկի գլխին ընկնել:

-Երևի չի ընկնի,- պատասխանեց Երևիկը:

-«Երևի չի˜ ընկնի»,- ծաղրեց Գիտունիկը: -Հարկավոր է պարկի բերանը բանալ և ցած թափել ավազը:

-Հիմա ե՛ս կթափեմ,- ասաց Գուցեմիկը:

Նա բացեց մյուս պարկը և ավազն ուղիղ զամբյուղի մեջ թափեց:

-Մեկդ մեկից խելո˜ք եք,- գլուխն օրորեց Գիտունիկը: -Է˜, ի՞նչ օգուտ, եթե ավազը մնա զամբյուղում: Դրանից օդապարիկը չի թեթևանա:

-Գուցե ավազն էլ թափեմ,- ասաց Գուցեմիկը և սկսեց բուռ-բուռ ավազը դուրս թափել զամբյուղից:

-Զգո˜ւյշ,- գոռաց Շվարիկը: -Աչքս կլցնես ավազը:

-Մի վախենա, չեմ լցնի,- ասաց Գուցեմիկը և իսկույն էլ նրա աչքերն ավազ լցրեց:

Բոլորը նախատեցին Գուցեմիկին, իսկ Երևիկը վերցրեց դանակն ու զամբյուղի հատակին մի մեծ անցք բացեց, որպեսզի այնտեղից թափեն ավազը: Գիտունիկը տեսավ ու գոռաց.

-Կա՛ց: Ի՞նչ ես անում: Քո պատճառով զամբյուղը կքանդվի ու բոլորս ցած կթափվենք:

-Երևի չքանդվի,- պատասխանեց Երևիկը:

-Դուք երկուսով հենց մի գլուխ խոսք ունեք՝ «երևի» ու «գուցե»,- ասաց Գիտունիկն ու Երևիկի ձեռքից խլեց դանակը:

Ավազն անցքից դուրս թափվեց, օդապարիկը թեթևացավ ու նորից վեր սլացավ: Մանչուկները գոհունակությամբ դուրս էին նայում զամբյուղից: Բոլորն ուրախ էին, որ օդապարիկը նորից վեր բարձրացավ: Միայն Փնթփնթիկը, որ միշտ ինչ-որ բանից դժգոհ էր, շարունակում էր փնթփնթալ.

-Սա ի՞նչ բան է, մեկ՝ վեր, մեկ՝ վար: Օդապարիկները բա այսպե՞ս են թռչում:

Չիմանալով, թե էլ ինչ ասի, նա նայեց Պոնչիկին, որ սուս ու փուս շաքար էր կրծում:

-Դու ի՞նչ բանի ես:

-Գրպանումս շաքար կա, հանում եմ ու կրծում:

-Ժամանա˜կ գտավ շաքար կրծելու: Ցած իջնենք, կկրծես:

-Ինչո՞ւ պիտի ավելորդ ծանրությունը քարշ տամ հետս,- ասաց Պոնչիկը: -Ես շաքարը կուտեմ, օդապարիկը կթեթևանա և ավելի վեր կբարձրանա:
-Դե, կրծի, հը՛: Տեսնենք մինչև երբ կկրծես,- պատասխանեց Փնթփնթիկը:

Հաջորդ գլուխները կարդա Այստեղ