Սոփոկլես | Էդիպուսը Կոլոնոսում

Սոփոկլեսի վերջին ողբերգությունն է, որը բեմադրվել է նրա մահից հետո: Այստեղ Սոփոկլեսը փորձում է մեղմել մարդու ճակատագրի այն մռայլ պատկերը, որը ներկայացրել է «Էդիպուս արքայում»: Կույր վտարանդին, որի անունը լսող բոլոր մարդիկ ցնցվում են, մահանում է աստվածների ընտյալի վեհ մահով և լիության աղբյուր է դառնում այն երկրի համար, որտեղ գտել է իր վերջին ապաստանը: Սոփոկլեսի հերոսները վառ կերպով արտահայտված անհատականությամբ անձիք են, բայց պատկերելով մարդու վեհությունը, մտավոր և բարոյական ուժերի հարստությունը, Սոփոկլեսը դրա հետ միասին նկարագրում է նրա տկարությունը, մարդկային հնարավորությունների սահմանափակությունը: Սոփոկլեսի հիմնական արժանիքներից է կերպարակերտման արվեստը: Նրա հերոսները մարդկային են, նրանց հոգեկան կյանքը ավելի հարուստ է, քան Էսքիլոսի հերոսներինը, գործողությունը նույնպես ավելի բարդ է շնորհիվ հերոսների տատանումների և հակասական ապրումների:

Սոփոկլեսը հաճախ է դիմում հերոսների կանտրաստային հակադրմանը, որի արտահայտություններից մեկը «ճառերով մրցելն» է: Մեծ ուշադրություն է հատկացնում կանացի կերպարներին: Սոփոկլեսը հանդես բերեց երրորդ դերասանին և այդկերպ ավելի բազմազան դարձրեց գործողությունը: Սոփոկլեսի ներմուծությունը ընկալեց Էսքիլոսը և օգտագործեց «Օրեստեայում»: Խումբը, որի թիվը Սոփոկլեսը ավելացրեց, հասցնելով 15 երգիչների, միայն օժանդակ դեր է խաղում: Էսքիլոսի ողբերգության վսեմությունից հրաժարվելը Սոփոկլեսի ողբերգություններում արտահայտվել է նաև լեզվի պարզեցմամբ:

Սոփոկլեսի ողբերգության արվեստը մեծ ազդեցություն ունեցավ նոր ժամանակի գրականության վրա՝ Կոռնեյլ, Վոլտեր, Ռասին: Ի տարբերություն Էսքիլոսի, Սոփոկլեսի ողբերգություններում աստվածները միշտ իրավացի են, հերոսները՝ ավելի մարդկային և ինքնուրույն իրենց որոշումներում, ողբերգականությունը կապված է ոչ թե տոհմի, այլ անհատի ճակատագրի հետ, եռերգության մասերի սյուժեները շաղկապված չեն, ամեն ողբերգություն ինքնուրույն ստեղծագործություն է, դրամատուրգիական կառուցվածքն ավելի հստակ է:

Տես նաև Սոփոկլես Էդիպուս արքա և Անտիգոնե