Ակուտագավա Րյունոսկե | Ինչպես էր հավատում Բիսեյը

Բիսեյը կանգնած էր ներքեւում կամրջի տակ ու սպասում էր նրան: Նրա գլխավերեւում, կիսով չափ բաղեղապատ քարե բարձր ճաղաշարի ետեւում, ժամանակ առ ժամանակ պեծկլտում էին կամրջով անցնողների, մայր մտնող արեւով վառ լուսավորված եւ քամու տակ փոքր-ինչ ծածանվող, ճերմակ զգեստների քղանցքները… Իսկ նա դեռ չէր գալիս:

Բիսեյը թեթեւ անհանգստությամբ մոտեցավ հենց ջրին եւ սկսեց նայել անդորրավետ գետին, որի վրայով ոչ մի նավ չէր շարժվում:

Գետի երկայնքով համատարած պատով աճում էր եղեգը, իսկ եղեգնի վրա տեղ-տեղ կլորվում էին ուռիների թավ փնջերը: Եվ թեպետ գետը լայն էր, եղեգներով սեղմված ջրի մակերեսը նեղ էր թվում: Մաքուր ջրի ժապավենը, ոսկեզօծելով միակ սադափե ամպիկի արտացոլքը, լռիկ պտույտ էր գալիս ընդմեջ եղեգների… Իսկ նա դեռ չէր գալիս: 

Բիսեյը հեռացավ ջրից եւ նեղլիկ ծանծաղուտով ետ ու առաջ էր քայլում, սկսեց ունկնդրել դանդաղ մթնշաղով լցվող լռությունը:

Կամրջի վրա շարժումն արդեն հանդարտել էր: Ոչ քայլերի ձայն, ոչ սմբակների դոփյուն, ոչ սայլակների դռդռոց` այնտեղից ոչինչ չէր լսվում: Քամու սոսափը, եղեգնի շրշյունը, ջրի ճողփյունը… հետո ինչ-որ տեղ զիլ ճչաց ձկնկուլը: Բիսեյը կանգ առավ, հավանաբար, սկսվել էր մակընթացությունը, դեպ մամռոտ ծանծաղուտը սուրացող ջուրը ավելի մոտ էր փայլում, քան առաջ… Իսկ նա դեռ չէր գալիս: 

Զայրացկոտ խոժոռվելով, Բիսեյը սկսեց արագոտն քայլել կամրջատակի կիսախավար ծանծաղուտով: Այդ ընթացքում ջուրը կամացուկ, քայլ առ քայլ ողողում էր ծանծաղուտը: Եվ նրա մաշկին դիպավ տիղմի զովությունն ու ջրի թարմությունը: Նա բարձրացրեց աչքերը` կամրջի վրա արեւմարի պայծառ շողանքը արդեն հանգչել էր, եւ կանաչադալուկ մայրամուտի երկնքում սեւին էր տալիս քարե ճաղաշարի հստակ փորագրված ուրվանկարը… Իսկ նա դեռ չէր գալիս: 

Բիսեյը վերջապես կանգ առավ: 

Ջուրը, արդեն նրա ոտքերը լիզելով, , պողպատի փայլից առավել պաղ ցոլքով շողալով, դանդաղ վարարում էր կամրջի տակ: Անտարակույս, ժամ անգամ չի անցնի, եւ անողոք մակընթացությունը կողողի նրա թե՛ ծնկները, թե՛ փորը, թե՛ կուրծքը: Ոչ, ջուրն արդեն ավելի ու ավելի բարձր է, եւ ահա արդեն նրա ծնկները անհետել են գետի ալիքների տակ… Իսկ նա դեռ չէր գալիս: 

Բիսեյը հույսի վերջին նշույլքով նորիցնոր հայացքն ուղղեց դեպ երկինք, կամրջին: Նրան մինչեւ կուրծքը ողողած ջրի վրա, վաղուց արդեն իջել էր իրիկվա կապույտը, եւ ցնորական մշուշի միջից հասնում էր ուռիների տերեւների եւ թավ եղեգնի թախծոտ շրշյունը: Եվ հանկարծ, Բիսեյի քթին դիպչելով, շողաց ճերմակ փորիկով ջրից դուրս պրծած ձկնիկը եւ փայլկտեց նրա գլխավերեւում: Բարձր երկնքում վառվեցին դեռեւս նոսր աստղերը: Եվ նույնիսկ բաղեղապատ ճաղաշարի ուրվանկարը հալվեց արագ վրա հասնող խավարում… Իսկ նա դեռ չէր գալիս:

***

Կեսգիշերին, երբ լուսնալույսը ողողել էր գետեզերքի եղեգներն ու ուռիները, ջուրն ու զեփյուռը, կամացուկ շշնջալով, հոգածորեն տարան Բիսեյի մարմինը կամրջատակից դեպի ծովը: Սակայն Բիսեյի ոգին խոյացավ առ երկնի սիրտը, առ թախծոտ լուսնալույսը, գուցե թե, այն պատճառով, որ նա սիրահարված էր: Թաքուն լքելով մարմինը, այն սահուն ելավ դեպ դալկորեն լուսավորվող երկինքը, ճիշտ այնպես, ինչպես անաղմուկ գետից բարձրանում է տիղմի հոտը, ջրի թարմությունը… 

Իսկ հետո, բյուր հազարավոր տարիներ հետո, անհամար կերպափոխություններ ճաշակած այդ ոգուն, դարձյալ մարդկային կյանք վստահվեց: Դա էլ հենց այն ոգին է, որ ապրում է իմ մեջ, ահա այնպիսինում, ինչպիսին ես եմ: Այդ պատճառով, թող որ ես ծնվել եմ մեր ժամանակներում, այդուհանդերձ, ես որեւէ կարգին բանի պիտանի չեմ. գիշերուզօր ես ապրում եմ երազներում եւ միայն սպասում եմ, որ կգա ինչ-որ զարմանալի մի բան: Ճիշտ այնպես, ինչպես Բիսեյը մթնշաղին, կամրջի տակ սպասում էր սիրեցյալին, ով երբեք չի գա:

Տես նաև Ակուտագավա Րյունոսկե Պատմվածքներ