Ալեքսանդր Պուշկին «Քարե հյուր» համառոտ

Ալեքսանդր Պուշկին

Քարե հյուր

(համառոտ)

1830 

Մադրիդի դարպասի մոտ նստած են Դոն Գուանը և նրա ծառա Լեպորելլոն: Սպասում են գիշերվան, որ քաղաք մտնեն: Անհոգ դոն Գուանը կարծում է, որ գիշերով իրեն չեն ճանաչի: Դոն Գուանը կարծում է, որ թագավորը, իմանալով իր վերադարձի մասին, նորից կաքսորի իրեն, փրկելու համար իր սպանած ազնվականի հարազատների վրեժից:

Նա ճանաչում է տեղանքը: Այստեղ նա հանդիպել է Ինեզայի հետ, որն ուներ խանդոտ ամուսին: Լեպորելլոն հանգստացնում է տիրոջը, որ նա դեռ կունենա կանայք: Հետաքրքրվում է, թե ում է այս անգամ որոնելու տերը: Մոտենում է եկեղեցու ծառայողը և հարցնում է, թե արդյոք նրանք դոնա Աննայի մարդիկ չեն, որը պիտի գա իր ամուսնու՝ կամանդոր դե Սոլվայի գերեզմանի մոտ: Նրան սպանել է սրիկա դոն Գուանը: Պատմում է, որ այրին ամեն գիշեր գալիս է ամուսնու արձանի մոտ և աղոթում է նրա հոգու հանգստության համար: Դոն Գուանը հետաքրքրվում է, արդյոք գեղեցիկ է այդ կինը: Եկեղեցականը բացում է եկեղեցու  դուռը և ներս է մտնում դոնա Աննան: Դոն Գուանը չի տեսնում նրան, սակայն նրա երևակայությունը պատկերում է կնոջ չքնաղ դիմանկար: Մտնում են քաղաք: Դոն Գուանը որոշում է ծանոթանալ դոնա Աննայի հետ: 

Լաուրայի տանը ընթրում են հյուրերը և հիանում են նրա գեղեցիկ խաղով ու երգով: Անգամ դոն Կարլոսն է հիանում, սակայն երբ իմանում է, որ երգի բառերը գրել է Դոն Գուանը՝ Լաուրայի հին սիրեկանը, կոչում է դոն Գուանին անաստված և սրիկա: Լաուրան բղավում է, որ հիմա կհրամայի իր ծառաներին մորթել Կարլոսին: Հյուրերը հանգստացնում են նրանց: Լաուրան ասում է, որ դոն Կարլոսի ատելության պատճառն այն է, որ Դոն Գուանը մի ժամանակ սպանել է մենամարտում նրա եղբորը: Դոն Կարլոսն ընդունում է իր սխալը ներողություն է խնդրում, և նրանք հաշտվում են: Երբ հյուրերը հեռանում են, Լաուրան խնդրում է դոն Կարլոսին մնալ: Զրուցում են: Լսվում է դռան թակոց: Լաուրան բացում է դուռը, և ներս է մտնում Դոն Գուանը: Չնայած Լաուրայի համոզումներին գրանդերը կռվում են, և Դոն Գուանը սպանում է Կարլոսին: Լաուրան չգիտի ինչ անել: Իմանալով, որ Դոն Գուանը նոր է մտել Մադրիդ և առաջինն այցելել է իրեն, փափկում է:

Դոն Գուանը թաքնվում է Անտոնիուսի տաճարում և կամանդորի արձանի մոտ շնորհակալություն է հայտնում ճակատագրին, որ թույլ է տալիս իրեն ամեն օր տեսնել դոնա Աննային: Այսօր մտադիր է խոսել նրա հետ: Նայելով կամանդորի արձանին՝ ասում է, որ արձանը հսկա է, թեպետ կյանքում կամանդորը կարճահասակ էր: Գալիս է դոնա Աննան և տեսնում է վանականի շոր հագած դոն Ժուանին: Հիանում է տիկնոջ գեղեցկությամբ և հիացական խոսքեր է ասում: Այդ խոսքերը զարմացնում են դոնա Աննային, և վանականը խոստովանում է, որ ինքը գրանդ Դիեգո դե Կալվադան է, ով տառապում է դոնա Աննայի հանդեպ կրքից: Դոնա Աննան գրանդի ճնշման տակ համաձայնում է վաղը ընդունել նրան, եթե սա խոստանում է իրեն պարկեշտ պահել: Դոնա Աննան հեռանում է, իսկ Դոն Գուանը պահանջում է, որ Լեպորելլոն հրավիրի վաղվա ընթրիքին կամանդորի արձանին: Լեպորելլոյին թվում է, որ հրավերին ի պատասխան արձանը գլխով է անում: Դոն Գուանն ինքն է կրկնում հրավերը և արձանը գլխով է անում:

Դոնա Աննան իր տանը զրուցում է Դիեգո դե Կալվադա ներկայացող Դոն Գուանի հետ: Դոնա Աննան պատմում է, որ չէր սիրում կամանդորին և որ իրեն ստիպել են ամուսնանալ նրա հետ: Դոն Դիեգոն ասում է, որ նախանձում է կամանդորին, որին դատարկ հարստության դիմաց բաժին է հասել իսկական երանություն: Այդ խոսքերը շփոթեցնում են դոնա Աննային: Նրան տանջում է այն միտքը, որ իր հանգուցյալ ամուսինը երբեք իր բացակայությամբ չէր ընդունի անծանոթ տիկնանց: Դոն Դիեգոն խնդրում է, որ դոնա Աննան չտանջի նաև իրեն անվերջ հիշեցումներով իր մեղքի մասին: Դոնա Աննան հարցնում է, թե որն է գրանդի մեղքը: Մոլեգին խնդրանքներին տեղի տալով՝ Դոն Գուանն ասում է իր իսկական անունը և հայտնում, որ ինքն է կամանդորի սպանողը: Դոնա Աննան ուշակորույս է լինում: Ուշքի գալով սկսում է վռնդել Դոն Գուանին: Սա ասում է, որ ամբոխը զուր չէ իրեն սրիկա համարում, սակայն հիմա, տեսնելով դոնա Աննային, ինքը վերափոխվել է: Խնդրում է բաժանումից առաջ, որպես հաշտության նշան, սառը համբույր: Դոնա Աննան համբուրում է նրան: Դոն Գուանը դուրս է վազում, բայց իսկույն վերադառնում է: Նրա ետևից ներս է մտնում նաև կամանդորի արձանը: Կամանդորը վախկոտ է կոչում Դոն Գուանին, բայց սա ապացուցելու համար, որ չի վախենում մեկնում է իր ձեռքը արձանին և մահանում է այդ ձեռքսեղմումից դոնա Աննայի անունը շուրթերին:    

Տես նաև Կապիտանի աղջիկը, Եվգենի Օնեգին, Ժլատ ասպետ